محافظه کاری در گزارشگری مالی: بررسی رابطه عدم تقارن زمانی سود و MTB به‌عنوان دو معیار ارزیابی محافظه کاری

این تحقیق «عدم‌تقارن زمانی سود»به عنوان معیاری برای سنجش محافظه‌کاری در گزارشگری مالی مورد بررسی قرار گرفته است. مبانی این معیار بر پایه یک دیدگاه سود و زیانی است و چارچوب آن بر شالوده تعریفی از محافظه‌کاری استوار گشته است که امروزه در دنیا مطرح می‌باشد. بر اساس این تعریف،«محافظه‌کاری به‌عنوان تمایل حسابداران جهت نیاز به درجه بالاتری از تأییدپذیری برای شناسایی اخبار خوب در سود نسبت به اخبار بد[2]» معرفی می‌شود. این بدین معنی است که محافظه‌کاری موجب می‌گردد، واکنش سود نسبت به اخبار بد به هنگام‌تر از واکنش سود نسبت به اخبار خوب باشد. از این رو، همواره عدم‌تقارنی در واکنش به هنگام سود نسبت به اخبار خوب و بد بوجود می‌آید که به‌عنوان معیاری برای سنجش محافظه‌کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای بررسی عدم‌تقارن زمانی سود، رابطه این معیار با «نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام (MTB)» به‌عنوان معیار شناخته شده‌ای از محافظه‌کاری، مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از اطلاعات صورت‌های مالی و قیمت‌های سهام 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1375 تا 1385 و با بهره‌گیری از روش تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چندمتغیره،، نتایج تحقیق دلالت بر وجود یک رابطه منفی بین عدم تقارن زمانی سود و نسبت MTB به‌عنوان دو معیار سنجش محافظه کاری دارد که از نظر آماری معنی‌دار است. هر چه دوره برآورد معیار عدم تقارن زمانی سود طولانی‌تر شود، این رابطه نیز منفی‌تر می‌شود.